Wczesnośredniowieczne grodzisko zwane przez mieszkańców Żarnowa obecnie Szwedzką Górą znajduje się w powiecie opoczyńskim na obszarze województwa łódzkiego w północnej części dzisiejszego miasta Żarnowa nad rzeką Scepą.

Wczesnośredniowieczne grodzisko funkcjonowało od końca X do połowy XIII wieku. Było to duże grodzisko o nieregularnym kształcie, które zostało wzniesione na wysokim, stożkowatym kopcu o podstawie kolistej o średnicy ponad 50 metrów. Obok wspomnianego wcześniej nasypu w skład grodziska wliczało się również drugie, niższe wzniesienie. Badania nad tym wczesnośredniowiecznym grodem przeprowadzał w 1889 profesor Władysław Łuszczkiewicz, który był przewodniczącym Komisji Historii Sztuki, wraz ze swoim uczniem Stanisławem Wyspiańskim. To właśnie on wykazał jaka jest podstawa oraz wymiary grodziska. W dawnych czasach na nasypie mieścił się zamek a cały gród otaczała potężna fosa, do której doprowadzano wody z rzeki Scepy. Wzniesienie było oddzielone podgrodziem z drewnianą zabudową od drugiego wzgórza na którym do dzisiaj stoi kościół. Grodzisko jest pozostałością po książęcym grodzie żarnowskim, które było znane w całej Polsce. Najprawdopodobniej na jego obszarze mieściła się siedziba książąt plemiennych, z której wywodził się możnowładca Odrowąż Prandota Stary oraz  jego potomkowie Iwo i Jan. Byli to biskupi krakowscy, żyjący w XII wieku. Osada miała ogromne znaczenie handlowe ponieważ w średniowieczu leżała na jednym z głównych szlaków z Wielkopolski na Ruś.

Obecny wygląd grodziska

Obecnie niestety nie wiele pozostało po imponującym grodzisku gdyż gród został częściowo zniszczony i zdeformowany przez rabunkową eksploatację żwiru. Grodzisko mocno ucierpiało również przez budowę drogi między Sulejowem a Końskim. Większa część nasypu stała się podbudową nowej drogi. Właściwie z wczesnośredniowiecznego grodziska, które opisał profesor Łuszczkiewicz został praktycznie tylko nasyp. Na samym szczycie wzniesienia stoi pomnik wykonany z piaskowca, ku czci walczących o niepodległą Polskę, wzniesiony w 1923 roku.

Legendy związane z grodziskiem

Obecnie grodzisko nazywane jest przez mieszkańców Żarnowa Szwedzką Górą. Legendy podają że zostało tak nazwane ponieważ podobno ze szczytu wzniesienia król Jan Kazimierz śledził przebieg bitwy pod Żarnowem w 1655 roku. Inna hipoteza mówi  że nasyp został wzniesiony za sprawą mieszkańców Żarnowa ku czci zwycięstwa nad Szwedami w czasie obrony Jasnej Góry podczas potopu szwedzkiego. Jeszcze inna legenda głosi, że ze szczytu nasypu Żarnów był przez Szwedów ostrzeliwany, co doprowadziło miasto do ruiny.